🧬 CLL Basic Knowledge – ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับ CLL
🟢 EP.1: มะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดเรื้อรังแบบลิมโฟไซต์ (CLL) คืออะไร?
- CLL (Chronic Lymphocytic Leukemia) คือ มะเร็งเม็ดเลือดชนิดหนึ่งที่เกิดจากไขกระดูกสร้างเซลล์เม็ดเลือดขาวชนิด B มากเกินไป
- เซลล์เหล่านี้สะสมอยู่ในเลือด ไขกระดูก และต่อมน้ำเหลือง
- เซลล์ผิดปกตินี้ไม่สามารถต่อสู้กับการติดเชื้อได้ดีเท่าเซลล์ปกติ
- ทำให้รบกวนการทำงานของเซลล์เลือดอื่น ๆ เช่น เม็ดเลือดแดงและเกล็ดเลือด
🔍 จุดสำคัญ
- CLL เป็นมะเร็งเม็ดเลือดขาวที่พบบ่อยที่สุดในผู้ใหญ่ (พบประมาณ 4-5 รายในประชากร 100,000 คน)
- มักพบในผู้สูงอายุ พบในเด็กน้อยมาก
- CLL กับ SLL (Small Lymphocytic Lymphoma) ถือเป็นโรคเดียวกัน
- CLL: มีเซลล์ลิมโฟไซต์ในเลือดสูง
- SLL: มีอาการต่อมน้ำเหลืองบวม แต่จำนวนลิมโฟไซต์ในเลือดปกติ
- จัดอยู่ในกลุ่ม มะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิด Non-Hodgkin
📌 ที่มา: CLL Advocates Network
🟡 EP.2: สาเหตุ อาการ และการวินิจฉัย
🎯 สาเหตุของ CLL
- ยังไม่ทราบสาเหตุแน่ชัด
- ปัจจัยเสี่ยงที่อาจเกี่ยวข้อง:
- การสัมผัสสารพิษบางชนิด เช่น สารพิษสีส้ม
- การได้รับรังสี
- อายุที่มากขึ้น
- เพศชาย
- ชาติพันธุ์บางกลุ่ม เช่น ชาวยิวแอชเคนาซี
- ไม่สามารถติดต่อหรือถ่ายทอดทางพันธุกรรมได้โดยทั่วไป
🧪 การวินิจฉัย CLL
- โดยมากตรวจพบจากการตรวจเลือดประจำปี
- ผู้ป่วย 1 ใน 3 มีอาการตั้งแต่ต้น เช่น:
- อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย
- ต่อมน้ำเหลืองโต (คอ รักแร้ ขาหนีบ)
- เหงื่อออกตอนกลางคืน / มีไข้ / ติดเชื้อบ่อย
- รอยฟกช้ำง่าย / น้ำหนักลด / ม้ามโต
🔍 ผู้ป่วยส่วนใหญ่ (2 ใน 3) พบจากการตรวจเลือดโดยไม่ตั้งใจ
- ในจำนวนนี้มีเพียงครึ่งเดียวที่ต้องรับการรักษาในช่วง 10 ปีถัดไป
🧫 การตรวจเพิ่มเติม
- Blood chemistry studies
- Lactate dehydrogenase (LDH)
- Beta-2-microglobulin
- Flow cytometry
- FISH (Fluorescence in situ hybridization)
- Gene mutation testing
- Next Generation Sequencing (NGS)
- Serum immunoglobulin testing
📌 ที่มา: CLL Advocates Network
🔵 EP.3: การรักษาและผลข้างเคียงของ CLL
💡 หลักการรักษา
- การเริ่มรักษาจะพิจารณาจากอายุ สุขภาพทั่วไป และผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ
- ไม่จำเป็นต้องรักษาทันที หากยังไม่มีอาการ
🩺 ประเภทของการรักษา
- การรอคอยอย่างระวัง
- เฝ้าสังเกตอาการโดยยังไม่ให้การรักษา
- เคมีบำบัด
- เช่น FCR, BR, Chlorambucil ร่วมกับแอนติบอดีโมโนโคลนัล
- การรักษาแบบกำหนดเป้าหมาย
- เช่น Ibrutinib, Acalabrutinib, Venetoclax
- ภูมิคุ้มกันบำบัด (CAR T-cell)
- การใช้เซลล์ T ของผู้ป่วยเองที่ถูกดัดแปลง
- การฉายรังสี
- ใช้เฉพาะในกรณีเฉพาะจุด เช่น ม้ามหรือต่อมน้ำเหลืองบวม
🧪 การทดลองทางคลินิก (Clinical Trials)
- เป็นทางเลือกที่สำคัญและควรพิจารณา
⚠️ ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น
- โลหิตจาง / ฟกช้ำง่าย / หัวใจเต้นผิดจังหวะ
- ปวดข้อ ปวดหัว / ตับหรือปอดอักเสบ
- ท้องผูก / ท้องเสีย / อ่อนเพลีย / เบื่ออาหาร
- ภูมิคุ้มกันต่ำ / ความจำแย่ / คลื่นไส้
- การเปลี่ยนแปลงของผิวหนังและเล็บ
📌 ที่มา: CLL Advocates Network
🔴 EP.4: การพยากรณ์โรค
- แนวทางการรักษาสมัยใหม่ช่วยให้ผู้ป่วยมีชีวิตยืนยาวขึ้น
- การดูแลโดยทีมแพทย์เฉพาะทาง CLL ช่วยให้อาการดีขึ้น
- CLL มักดำเนินช้า และสามารถมีชีวิตอยู่ได้เป็น 10 ปีขึ้นไป
🛡️ การดูแลตนเอง
- ไม่สูบบุหรี่
- รับวัคซีนตามคำแนะนำ
- หลีกเลี่ยงสถานที่เสี่ยงติดเชื้อ
- ปรึกษาแพทย์อย่างสม่ำเสมอ
📌 คำแนะนำในบทความนี้ไม่สามารถใช้แทนการปรึกษาแพทย์ได้ โปรดติดต่อผู้เชี่ยวชาญเสมอหากมีคำถามเกี่ยวกับสุขภาพของคุณ
📌 ที่มา: CLL Advocates Network